Gry przeglądarkowe przeszły długą drogę. Od prostych, tekstowych klikaczy, przez klasyczne strategie turowe, aż po dzisiejsze rozbudowane tytuły, które spokojnie mogą konkurować z grami zainstalowanymi na komputerze. Na przestrzeni ostatnich dwóch dekad zmieniło się niemal wszystko, technologia, dostępność, grafika, tempo rozgrywki i oczekiwania graczy.
Na początku lat 2000. gry w przeglądarce były raczej ciekawostką niż poważnym segmentem branży. Królowały wtedy tytuły oparte na PHP i HTML. Większość miała bardzo proste interfejsy, często bez żadnych animacji. Liczyła się treść, pomysł i rywalizacja między graczami. I właśnie wtedy narodziły się legendy. Jedną z nich były Plemiona, to strategiczna gra osadzona w średniowiecznym klimacie. Gracze zakładali wioski, budowali armie i zawiązywali sojusze, by wspólnie pokonać przeciwników. Było prosto, ale niesamowicie wciągająco.
W tym samym czasie pojawiła się inna perełka, OGame. Osadzona w kosmicznym uniwersum, gra polegała na rozbudowie kolonii, prowadzeniu badań i wojnach międzygalaktycznych. OGame przyciągało tysiące graczy dzięki unikalnemu połączeniu strategii ekonomicznej i wojennej. Rozgrywka była asynchroniczna, co oznaczało, że można było grać bez ciągłego siedzenia przed ekranem. Planowanie ataków z wyprzedzeniem na kilka godzin było nie tylko możliwe, ale wręcz konieczne.
Rewolucja technologiczna i hybrydyzacja rozgrywki
Z czasem technologia poszła naprzód. Flash, a potem HTML5, pozwoliły na stworzenie bardziej dynamicznych i atrakcyjnych wizualnie gier. Gry przeglądarkowe przestały być wyłącznie tekstowe. Pojawiły się animacje, muzyka, a nawet elementy trójwymiarowe. Zmieniała się też sama formuła gier. Coraz więcej tytułów zaczęło przypominać produkcje z konsol czy komputerów. Niektóre, jak Forge of Empires, łączyły klasyczne mechaniki budowania miasta z przyjemną dla oka grafiką i wydarzeniami na żywo. Inne, jak Drakensang Online, przenosiły gracza w świat pełen akcji i magii, oferując coś na pograniczu przeglądarkowego RPG i klasycznego hack and slasha.
Warto w tym miejscu wspomnieć, że w przeglądarkach zaczęły też pojawiać się gry kasynowe online. Choć stanowią odrębny gatunek i są kierowane do innej grupy odbiorców, ich rozwój techniczny postępował równolegle. Dzięki temu również one zyskały nowoczesną oprawę graficzną, płynność działania i dostępność z poziomu dowolnego urządzenia, bez potrzeby instalowania dodatkowego oprogramowania. W Polsce top 10 kasyn to ścisła czołówka platform z najlepszymi ofertami dla graczy. Gry przeglądarkowe, niezależnie od gatunku, zaczęły coraz mocniej korzystać z tych samych technologii i rozwiązań.
Kolejnym kamieniem milowym było pojawienie się gier hybrydowych. Produkcje przeglądarkowe zaczęły oferować synchronizację z wersjami mobilnymi, możliwość logowania przez Facebooka czy konta Google i prowadzenie jednej rozgrywki na wielu platformach. Dzięki temu gracze mogli kontynuować rozgrywkę na smartfonie, gdy opuszczali dom. Dla twórców oznaczało to większą retencję i zaangażowanie użytkowników, a dla graczy wygodę.
Jedną z gier, która przetarła szlaki w tym zakresie, była Elvenar. Tytuł łączył klasyczne zarządzanie miastem z elementami fantasy. Gracz miał do wyboru dwie rasy: elfy i ludzi, a później rozwijał swoje królestwo w unikalnym stylu. Rozgrywka była przemyślana, a grafika dopracowana. Właśnie takie gry pokazały, że przeglądarkowe tytuły nie muszą być jedynie prostą zabawą. Mogą być estetyczne, rozbudowane i oferować graczom dziesiątki godzin wciągającej rozgrywki.
Klasyki, powroty i przyszłość gier przeglądarkowych
Nie można zapomnieć o klasykach, które nie tylko przyciągały setki tysięcy graczy, ale też kształtowały pokolenie internetowych strategów. Oprócz wspomnianych już Plemion i OGame, ogromne znaczenie miała Ikariam, to gra strategiczna inspirowana starożytną Grecją. Gracze musieli dbać o rozwój miast, rekrutację wojsk i handel surowcami. Gra stawiała na balans między ekspansją a dyplomacją, co sprawiało, że każda rozgrywka była inna.
Nie sposób też pominąć Travian, grę, która do dziś ma swoje serwery i aktywnych graczy. Prosta, czytelna, a przy tym pełna głębi. Wymagała cierpliwości, planowania i umiejętności pracy w zespole. Rywalizacja była często zacięta, a najlepsze sojusze potrafiły dominować całe światy.
Niektóre gry przeglądarkowe próbowały też połączyć elementy RTS z klasyczną ekonomią. Świetnym przykładem jest Twierdza: Królestwa (Stronghold Kingdoms). To duchowy spadkobierca kultowej serii Stronghold, który przeniósł znane mechaniki do świata online. Gracze budowali zamki, rozwijali wsie i toczyli wojny z sąsiadami. Gra łączyła w sobie elementy znane z dawnych części z całkowicie nową, masową rozgrywką online.
W ostatnich latach można też zauważyć nowy trend, odświeżanie starych tytułów i przenoszenie ich do przeglądarek w nowoczesnej formie. Czasem w wersji HTML5, czasem z wykorzystaniem WebGL. Powstają też zupełnie nowe produkcje, które od razu są projektowane jako cross-platformowe. Jednym z ciekawszych tytułów tego typu jest Dead Maze, gra survivalowa w izometrycznym widoku, dostępna zarówno w przeglądarce, jak i na Steamie.
Mimo konkurencji ze strony gier mobilnych, przeglądarkowe tytuły nadal mają się dobrze. Ich siła tkwi w dostępności. Nie trzeba instalować kilkunastu gigabajtów danych, aktualizować sterowników, ani mieć mocnego komputera. Wystarczy przeglądarka i połączenie z internetem. Taki model idealnie sprawdza się wśród graczy, którzy cenią sobie szybki dostęp i możliwość gry z różnych urządzeń.
Czy gry przeglądarkowe mają przed sobą przyszłość? Zdecydowanie tak. Choć ich złote lata mogą być już za nami, nadal przyciągają miliony graczy na całym świecie. Niezależnie od tego, czy ktoś szuka prostej rozgrywki na kilka minut dziennie, czy bardziej angażującej strategii na długie miesiące, znajdzie coś dla siebie.
Nie są może najgłośniejszym segmentem branży, nie biją rekordów oglądalności na Twitchu, ale trwają. I będą trwać, dopóki znajdą się gracze, którzy po prostu lubią w nie grać. W ciszy, bez fajerwerków, z pasją. Tak jak dawniej, kiedy liczyła się wyobraźnia, cierpliwość i umiejętność przewidywania ruchów przeciwnika. A nie tylko liczba klatek na sekundę.
